“Ne kadar büyük bir aşktı yaşadıkları!
Özgür, eşi benzeri olmayan bir aşktı. Başkalarının ancak şarkılarda söylediklerini onlar yüreklerinde hissetmişlerdi. Birbirlerine olan sevgilerinin nedeni, uyduruk tanımlarda betimledikleri gibi, ‘yakıcı tutku’ ya da ‘karşı koyulamayan duygular’ değildi.
Evrendeki her şey; ayaklarının altındaki toprak, başlarının üstündeki gökyüzü, bulutlar, ağaçlar birbirlerini sevmelerini istedikleri için bağlanmışlardı birbirlerine. Birbirlerine olan aşkları kendilerinden çok çevrelerini, sokakta karşılaştıkları tanımadıkları insanları, uzun yürüyüşlerinde gördüklerini, yaşayıp buluştukları odaları mutlu etmişti belki de.”
Ülkemizde romancı olarak tanınan ama Rus edebiyatının büyük şairi Boris Pasternak’ın tek romanı: Doktor Jivago. 1917 ihtilalinin gölgesi altında üç hayat. Jivago, Lara ve Tonya.
1956’da SSCB tarafından yayımlanması uygun görülmeyen, 1957’de gizlice kaçırıldığı İtalya’da ilk kez yayımlanan ve 1958 Nobel ödülünü Pasternak’a kazandıran kitap, 50 yılı aşkın bir süre sonra, ilk kez eksiksiz bir biçimde ve doğrudan Rusçadan çevrildi. Jivago’nun yazdığı şiirler ekiyle birlikte.
“20. yüzyılın ortasında, 19. yüzyılın büyük Rus romanı, Kral Hamlet’in hayaleti gibi, geri dönüp bizi ziyaret ediyor. Boris Pasternak’ın Doktor Jivago’sunun bizde uyandırdığı duygu işte bu.” Italo Calvino
Özet
Yürüyor, yürüyor ve “Sonsuz Anı”* ilahisini söylüyorlardı. Onlar sustuğunda adımları, atlar ve rüzgarın esintisi aynı melodiyi tekrarlıyordu sanki.
Yoldan geçenler saygıyla selam durup çelenkleri sayıyor,haç çıkartıyordu. Meraklılar tören alayına katılıyor, “Kimin cenazesi?” diye soruyordu. “Jivago’nun” oluyordu yanıt. “Demek o adamın, ha. Şimdi anlaşıldı.” “Adamın değil, kadının.” “Olsun.
Huzur içinde yatsın. Büyük bir tören.”O son an geldi, sayılı anlar, geri dönüşü olmayan.
“Tanrının yarattığı toprak ve onu dolduran her şey, üstünde yaşayan bütün canlılar” diye başladı papaz ve istavroz hareketiyle tabutun içine, Marya Nikolayevna’nın üstüne bir avuç toprak attı.
“Doğruların Ruhu” ilahisini söylemeye başladılar. Tuhaf bir telaş sardı insanları. Tabutu kapadılar, kapağı çivilediler ve aşağı indirmeye koyuldular. Dört küreğin acele hareketlerle tabutun üzerine attığı toprak trampet sesi çıkarıyordu önce. Sonra bir tümsek oluştu orada.
On yaşlarında küçük bir erkek çocuk çıktı bu tümseğin üzerine.Genellikle, önemli cenazelerin sonlarına doğru ortaya çıkan uyuşuk ve duygusuz ruh hali içinde, çocuğun, annesinin mezarı başında bir şeyler söylemek istediği sanılabilirdi.