Gülüşün ve Unutuşun Kitabı, devletin insan belleğini ve tarihsel gerçekleri yok etme eğilimi üstüne ironik gözlemlerden oluşan, ideolojik öğretilerin çoğu zaman iyi ve kötü kavramlarını nasıl saptırdığını irdeleyen bir roman.

XX. yüzyılın en önemli yazarlarından Milan Kundera, Fransa’ya yerleşmesinin ardından yazdığı bu romanın yayımlanışından hemen sonra Çek hükumeti tarafından yurttaşlıktan çıkarılmıştı.

Kitap, yedi öyküden oluşmaktadır ve farklı gibi gözükse de her biri birbirinin tamamlayıcısı şeklinde diyebiliriz. Kundera tecavüz porno kitaplarında alışık olduğumuz üzere, karakterlerin adları ve geçmişleri farklı olsa dahi, düşünceleri, güdüleri, istekleri, ilişkilerdeki tutumları benzerdir. Bunun nedeni de kitap’da geçtiği gibi “litost” ( Litost, içimizdeki zavallılığın birden ortaya çıkmasından doğan bir acılı durumdur.”) kavramı ve insan ruhunun anlaşılmasıdır.

Kundera’nın tüm eserlerinde olduğu gibi, erotizm ve cinsel anlatımlar, biraz da abartılı olarak  kitabın genelinde de var ama itici olarak görünmüyor.

Romanının ikinci değişmez halkası, Sovyet İşgali ve ertesinde ülkesinin politik olarak yozlaşmasına yaktığı ağıttan oluşuyor. Ve bu işgalle birlikte parçalanmak zorunda kalan ilişkilerin, aşkların kısacası hayatların bireyleri olan insanların yaşama tutunma mücadeleleriyle, farklı ve yoğun cinsel deneyimlerin halkasıdır..

Gülüşün Ve Unutuşun Kitap Özeti

1948 yılı şubatında, Komünist Partisi Başkanı Klement Gottwald, Prag’da, eski kentin en büyük alanında toplanan yüz binlerce hemşehrisine söylev vermek üzere, barok stili bir sarayın balkonuna çıktığı zaman, bu olay, Bohem ya tarihinde, eşine ancak bin yılda birkaç kez rastlanabilen türden ve ülkenin kaderini etkileyen büyük bir dönüm noktası oluyordu.

Komünist Bohem-ya tarihi, işte bu balkondan başlamıştır. Bütün çocuklar,afişlerde, el kitaplarında ya da müzelerde görmüş oldukları bu fotoğrafı bilirler. Dört yıl sonra Clementis ihanetle suçlandı ve asıldı.

Propaganda bölümü, pek tabii, onu hemen, tarih sayfalarından ve resimlerden çıkarıp attı. O günden beri, Gottwald, balkonda tek başına görünmektedir.

O günkü politika dilinde, ‘entelektüel’ sözcüğü hakaret anlamı taşımaktaydı. Yaşamı anlamayan ve halktan kopuk insanları tanımlıyordu, bu sözcük. O günlerde, bir kısım komünistlerce asılan öteki komünistler bu sözcükle aşağılanmışlar dı. Ayaklarını sıkıca yere basanların tersine, bunların, havalarda dolaştıkları söyleniyordu. Demek ki bir anlamda yer, ceza olarak onların ayaklarının üzerine basmasını kabul etmemiş ve onlar böylece toprağın biraz yukarısında asılı kalmışlardı.

“Herkes tankları düşünüyor, sense armutlardan başka bir şey görmüyorsun!” Daha sonra da onun Çingeneliklerini düşünerek başka kente taşınmışlardı. Ne var ki, tanklar gerçekten de armutlardan daha mı önemliydi? Zaman geçtikçe Karel, bu sorunun yanıtının hep düşündüğü kadar açık olmadığını anlamaya, annesinin görüşüne karşı gizli bir sempati duymaya başlamıştı.