“Metafizik bilgi yolunun amacı olan İlahi Hakikat ancak, bir yandan varlıkta ya da müşahede eden ‘göz’de nisbi ve mümkün olan şeylerin ‘fena’sı; öte yandan gene aynı varlıkta mutlak ve zorunlu olan şeylerin ‘beka’sı demek olan, bir gerçekleştirim (realisation) sayesinde müşahede edilebilir.
Bu, kesinlikle, hiç bir mahiyet değişimini, hiç bir şekilde özün bozulmasını ya da ortadan kaldırılmasını içermeyeceği gibi, daha önceden var olmayan hiç bir sonucu da çıkarmaz. Yok olan şey, tanım olarak, kadüktür ve daima ‘yokluk’ halindedir; kalan şey ise, sürekli olarak ‘beka’ halindedir, ebediyen aynı şekilde olandır. İşte, müşahedeyi yapan varlık ya da ‘göz’ için yeni olarak gözüken ya da açıklanan şey, sadece ‘Görme’dir.”
Orjinal Adı Kitâbü’l-Fenâ Fi’l-Müşâhede Risale olan bu kısa risale, (yani batı bilim tarzı ile makale) Risail-u İbnü’l Arabi adıyla 1948’de Haydarabad’da yayınlanan 29 risale arasında ilk sırada yer alan risalesidir. Yine Fütuhatı Mekkiye de yer alan risalenin kitap halinde basımıdır.
Konuya ve Şeyhü-l Ekberin kitaplarına hâkim Mahmut Kanık hoca tarafından çevrilmiş, bolca dipnot ile desteklemiştir. 71 sayfa olarak ne kadar ince gibi düşündüren bu kitap, anlam yoğunluğu olarak ciddi manada okurunu zorlayan, geliştiren ve hayata bakışını değiştiren önemli bir eserdir. Bu risaleyi, temel tasavvufi bilgisi olmadan anlamak zor olabilir, hatta felsefi tahlillere yatkınlık gerektiren bir seviyede olmak gerektiriyor bile denebilir.