Adını aklıma getirmek istemediğim, Mancha ilinin bir köyünde, bundan biraz önce, silah lığında mızrağı, dedesinden miras kalkanı, ahırında derisi kemiğine yapışmış beygiri ve bir av köpeği de bulunan asil bir bey yaşıyordu. Koyun etinden ziyade, inek eti konulan çorba, hani her akşam mideye indirilen soğanlı yahni, cumartesilerin yemeği olan domuz yağında kızartılmış yumurta, cumaların yemeği olan mercimek ve pazar günleri fazladan sofrada bulunan bir güvercin yavrusu, gelirinin üç çeyreğini silip süpürüyordu.
Bayramlarda giyilen tiril tiril kumaştan yapılan dar elbise, kadife pantolonla ayakkabılar da üç çeyreklik gelirinden artanı götürüyordu: ve asil beyimiz, haftanın kalan günlerinde gri, dayanıklı bir elbiseyle kalıyordu. Evinde kırk yaşını geride bırakmış bir kahya kadınla, henüz yirmisine girmemiş bir kız yeğen, hem kemikleri sayılan beygire bakan hemde bahçıvanlık yapan, kısaca her işe koşan bir de uşağı vardı…
Asil beyimizin yaşı ellili yılların hükmünü sürüyordu; sağlam yapılı, dal boylu, zayıf yüzlüydü; sabahları alabildiğine erken uyanır, avlanmayı severdi. Soyadının Quijada ya da Quesada olduğu ifade edilir, fakat ondan bahsetmiş yazarlar bu düşünceye uzak dururlar; bunun yanı sıra, emin olunabilecek varsayımlara bakılırsa, Quejana adıyla bilinmesi de bir ihtimaldir.
“Romanın ‘öz’ babası Miguel de Cervantes Saavedra, kendisini izleyen tüm romancıları yapıtlarının ‘üvey’ babası konumuna düşüreceğini -çünkü Don Quijote’den şu ya da bu biçimde etkilenmemiş tek büyük romancı yoktur- (…) okuruna seslenirken bilebilir miydi?”
Jale Parlanın yerinde saptamalarıyla: “Shekaspeare’le birlikte belki de ilk kez ‘modern’ okuru düşleyen” ve sadece “şövalye romanları”nınn değil, “Rönesans’ta kullanılan bütün yazınsal türlerin otoritesini yıkan” bu öncü yazarın, “1605 yılından beri en çok okunan, en çok sevilen, en çok yorumlanan ve yeniden en çok yazılan” ve belki post modern anlatıyı bile dört yüzyıl önceden haber veren bu öncü romanı, ilk kez tam anlamıyla Türkçede.
La Mancha’lı Yaratıcı Asilzade Don Quijote, Roza Hakmen’in İspanyolca aslından yaptığı tam metin çeviriyle (ve Ahmet Güntan’ın şiir çevirileriyle) nihayet dilimizde.